De paraplumoord tijdens de Koude Oorlog werd nooit opgelost, al wees alles naar één dader: waarom werd die nooit opgepakt?

11 september 1978 in Balham, Londen. De Bulgaarse schrijver Georgi Markov, een 49-jarige dissident, wacht vlakbij Waterloo Bridge op zijn bus wanneer plots een man de bovenkant van zijn paraplu tegen hem aanloopt. Vier dagen later overlijdt Markov in het ziekenhuis. Uit onderzoek blijkt dat hij vergiftigd is.

Op de dij van Markov is een plek zichtbaar van de duw die de man met de paraplu hem gegeven had. In het ziekenhuis wordt aanvankelijk lacherig gedaan over zijn beweringen dat hij neergestoken en vergiftigd is, maar het blijkt de waarheid. In die bovenkant van de paraplu zat een klein balletje waarin het gif verstopt zat. Vandaag is zo’n vergiftiging goed ingeburgerd, want onder meer Russische en Noord-Koreaanse geheime diensten maakten er al gebruik van. Toen was het heel opmerkelijk.

Francesco Gullino

De in Italië geboren Bulgaarse geheim agent Francesco Gullino komt al snel als verdachte in beeld. Die als manipulatief omschreven figuur, ook vaak een kameleon genoemd, stond bekend als Agent Piccadilly en bleef een vrij man tot aan zijn overlijden in 2021. Maar hoe kan dat, als het bewijs naar hem wijst en de politie hem in het vizier had?

Daar probeert een nieuwe Deense tv-documentaire wat duidelijkheid over te brengen. Want Gullino werd zelfs nooit opgepakt door de politie. “Hij was een meester in infiltratie. Hij kon zich in elke omgeving begeven en zich geloofwaardig voordoen als wie of wat hij maar wilde”, zegt Ulrik Skotte, regisseur van The umbrella murder, in The guardian. “Mensen om hem heen sterven en hij beweegt verder, als een schaduw.” Dat hij nooit opgepakt werd, vindt hij een mysterie. “Ze hadden bewijs dat hij een spion was. De grootste spion ooit, en ze hebben niet aan hem geraakt.”

Interessant figuur

Een echte verklaring komt er niet, een bijzonder interessante inkijk in het leven van de geheim agent wel. Zo ontdekte Skotte dat over die Gullino in de archieven van de Bulgaarse veiligheidsdiensten heel veel te vinden is. Zijn missies, zijn opleidingen, zijn valse paspoorten… Maar over de dood van Markov is niets te vinden. Opnieuw: heel vreemd.

De documentaire legt ook bloot dat Gullino een overtuigd fascist was, dweepte met Hitler en gretig de liefde zocht bij prostituees. Maar hij ontdekte ook dat Gullino voor nog een andere moord in opspraak kwam. Op oudejaarsavond 1989 werd in Kopenhangen de prostituee Hanne With dood teruggevonden. Op haar nachtkastje stond een foto van haar op een paard, met op de achterkant ‘Riding with Gullino’. Hij ontkende wederom alles – zoals hij ook de moord op Markov ontkende – en zijn alibi bleek helemaal niet waterdicht. Ook daar is het een mysterie dat hij ermee wegkwam.